ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့်သုတေသနဌာနခွဲ
အဏုစိပ်သရုပ်ခွဲခြင်းဆိုင်ရာဓာတ်ခွဲခန်းများဌာနစိတ်(သာကေတ)
ငါးလုပ်ငန်းဦးစီးဌာန၊ ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့်သုတေသနဌာနခွဲ၊ အဏုစိပ်သရုပ်ခွဲခြင်းဆိုင်ရာ ဓာတ်ခွဲ ခန်း များဌာနစိတ်သည် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ အရှေ့ပိုင်းခရိုင်၊ သာကေတမြို့နယ်၊ ရှုခင်းသာ ရပ်ကွက်၊ ရှုခင်းသာ လမ်းမကြီးပေါ်တွင် တည်ရှိပြီး ၎င်းကို ၁၉၈၁ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါ သည်။ ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ၏ ကွင်းဆင်းတိုင်းတာမှုအရ မြေနေရာ အကျယ်အဝန်းမှာ (၁၂.၅၂၁) ဧကခန့် ရှိပါသည်။
အဏုစိပ်သရုပ်ခွဲခြင်းဆိုင်ရာ ဓာတ်ခွဲခန်းများဌာနစိတ်(သာကေတ)တွင် အလျား ၁၅၀' x အနံ ၁၆' x အမြင့် ၂၅' ရှိသော နှစ်ထပ်ကွန်ကရစ် အဆောက်အဦ၊ ကျောက်ပြားမိုး (ဓာတ်ခွဲခန်း)၊ အလျား ၅၅' x အနံ၁၅’ x အမြင့် ၁၀’ ရှိသော တစ်ထပ်ကွန်ကရစ် အဆောက်အဦ၊ ရိုးရိုးသွပ်ပြားမိုး (ရုံးခန်း)၊ အလျား ၁၂၅' x အနံ၂၆’ x အမြင့် ၁၅’ ရှိသော တစ်ထပ်ကွန်ကရစ်အဆောက်အဦ၊ သွပ်ပြားမိုး (အလူဇင့်)(ဓာတ်ခွဲခန်း)၊ (ပေ၈၀ x ၄၀ x ၁၂) + (ပေ၂၀ x ၁၅ x ၁၂) ရှိသော ISO/IEC 17025 နှင့်အညီ ဆောက်လုပ်ထားသော အဏုဇီဝဓာတ်ခွဲခန်း စုစုပေါင်း ဓာတ်ခွဲခန်း (၃) ခု နှင့် ရုံးခန်း (၁)ခု ဖြင့် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက် ထားပါသည်။
(၁၉၈၅) ခုနှစ်မှ စတင်ပြီး ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်ခြင်းလုပ်ငန်းများကို UK (ODA) အကူ အညီ ဖြင့် စတင်လည်ပတ်ခဲ့ပြီး ပထမဦးစွာ Microbiological Lab ဖြင့် ဓာတ်ခွဲ စစ်ဆေးမှုများအား စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါသည်။ ၁၈-၅-၁၉၉၉ ခုနှစ်၊ သာကေတမြို့နယ် တွင် JICA Project ဖြင့် ဆောက်လုပ်ထားပြီးဖြစ်သော ဓာတ်ခွဲခန်းသို့ ပြောင်းရွှေခဲ့ပြီး နောက် Chemical Lab ကို တိုးချဲ့ စစ်ဆေးနိုင်ခဲ့ပါသည်။
ISO/ IEC 17025: 2017 နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ကို ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ စတင် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး၊ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ပထမအကြိမ် စတင်ရရှိခဲ့ပါသည်။ ထို့ပြင် မိမိတို့ဓာတ်ခွဲခန်းသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပထမဦးစွာ ISO/IEC 17025: 2017 Accredited Certificate ရရှိထားသော ဓာတ်ခွဲခန်းလည်း ဖြစ်သည်နှင့်အညီ အောက်ပါ အဖွဲ့ (၅) ဖွဲ့ဖြင့် ဖွဲ့စည်း ထားပြီး ISO ISO/ IEC 17025: 2017 စနစ်အတိုင်း လိုက်နာကျင့်သုံး၍ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။
(၁) | Quality Management Representative (QMR) |
(၂) | Administrative Department (ADM) |
(၃) | Document Control Center (DCC) |
(၄) | Microbiological Lab (MBL) |
(၅) | Chemical Lab (NFR, ESA & CON |
၂၀၁၄-၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယအကြိမ်၊ ၂၀၁၆-၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် တတိယအကြိမ်၊၂၀၁၈-၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် စတုတ္ထအကြိမ်၊ ၂၀၂၀-၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ပဉ္စမအကြိမ် အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ကို (၂) နှစ် သက်တမ်းသာ ရရှိခဲ့ပြီး၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဆဌမအကြိမ်အထိ ISO/IEC 17025: 2017 Version ဖြင့် Accredited Certificate သက်တမ်းသည် (၂၁-၄-၂၀၂၃) ရက်နေ့မှ (၂၀-၄-၂၀၂၇) ရက်နေ့အထိ (၄) နှစ်သက်တမ်း ထပ်မံရရှိခဲ့ပါသည်။ လက်ရှိတွင် ISO/ IEC 17025: 2017 Accredited လက်မှတ်အား ရေရှည်ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန်အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ BLQS မှ Assessor များသည် ISO Guideline နှင့်အညီ နှစ်စဉ်စစ်ဆေးလျက်ရှိရာ (၂၉-၁၀-၂၀၂၄) ရက်နေ့မှ (၃၀-၁၀-၂၀၂၄) ရက်နေ့အထိ On-site Surveillance Assessment အား လာရောက် စစ်ဆေးပေး ခဲ့ ပါသည်။
ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်မှုအနေဖြင့် ပြည်ပသို့ တင်ပို့မည့် ငါး၊ ပုစွန် အစရှိသည့် ရေထွက် ပစ္စည်း များကို စားသုံးသူများ ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းစေရန်အတွက် အဓိကထားပြီး ISO ရဲ့ Standard နှင့်အညီ ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးပေးလျက်ရှိပါသည်။
စစ်ဆေးပေးနိုင်သော Testing parameter များမှာ
Microbiological Lab မှာ (၁၂) မျိုး၊
Elisa Lab မှာ (၂) မျိုး၊
Nitrofuran Lab မှာ (၂) မျိုး၊
Contaminant Lab မှာ (၄) မျိုး၊
Food Additive Lab မှာ (၅) မျိုး၊
Toxicological Lab မှာ (၁) မျိုး၊
Nutrition Lab မှာ (၅) မျိုးနှင့်
Pesticide Lab မှာ (၃) မျိုး၊ စုစုပေါင်း (၃၄) မျိုး တိုင်းတာစစ်ဆေး ပေးလျက် ရှိပါ သည်။ ၎င်းတို့အနက် ISO အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ် ရရှိထားသော Parameter များမှာ (၁၆) မျိုး ဖြစ်ပါသည်။
ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းအပေါ် စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးမှုအစီအစဉ်အရ ငါး/ ပုစွန် ပြုပြင် ထုတ်လုပ် သည့် စက်ရုံများ၏ အစားအစာဘေးကင်းမှု၊ ထုတ်ကုန်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်သူများ တစ်ကိုယ်ရည် သန့်ရှင်းရေးနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်သန့်ရှင်းရေးဆိုင်ရာ စစ်ဆေးမှုများ (Surveillance program) ဆောင်ရွက်ရာတွင် ISO ဓာတ်ခွဲခန်းအနေဖြင့် ရန်ကုန်တိုင်း ဒေသကြီးအတွင်းရှိ ငါး/ပုစွန် ရေထွက် ပစ္စည်းများအား EU နှင့် Non - EU တင်ပို့သည့် စက်ရုံပျှမ်းမျှ စုစုပေါင်း (၆၅) ရုံအား Surveillance Program အရ Microbiological Test များကို (၁)လလျှင် တစ်ကြိမ် ပုံမှန် စစ်ဆေးပေးလျက်ရှိ ပါသည်။
ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံ GACC သို့ တင်ပို့သည့် နမူနာပစ္စည်းများဖြစ်သော ငါး၊ ပုစွန်၊ ဂဏန်း (အရှင်)၊ ငါးရှဥ့်(အရှင်)များနှင့် ၄င်းတို့နှင့် ဆက်စပ်၍ အသုံးပြုရသော ရေတို့အား Microbiological Test, Chemical Test, Water Activity Test နှင့် Food Additive Test အပါအဝင် အဆိပ်အတောက်များ မဖြစ်ပွားစေရန်အတွက်လည်း Phosphorous Test များအား ISO/ IEC 17025: 2017 ၏ Guideline နှင့်အညီ နိုင်ငံတကာမှ သတ်မှတ်ထားသော စံချိန်စံညွှန်းများအတိုင်း အချိန်နှင့်တပြေးညီ ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးမှုများအား ဆောင်ရွက်ပေး လျက်ရှိပါသည်။
EU နိုင်ငံများသို့ တင်ပို့နိုင်ရန်အတွက် အမျိုးသားအဆင့် ဓာတုဓာတ်ကြွင်းထိန်းချုပ်မှု အစီ အမံ National Residues Monitoring Program (NRMP) ကိုလည်း ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ စတင်အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ပြီး၊ ISO Accredited Lab (၃) ခုတွင် NRMP plan အရ A2a Group (Chloramphenicol)၊ A2b (Nitrofurans)၊ B1a (Tetracycline)၊ Metal (Lead, Cadmium and Mercury) နှင့် Aflatoxin အုပ်စုများကို တိုင်းတာစစ်ဆေးမှုများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။
ISO/IEC 17025: 2017 Guideline အရ ဓာတ်ခွဲခန်းများတွင် အသုံးပြုလျက်ရှိသော ဓာတ်ခွဲခန်းသုံးစက်ပစ္စည်းများအား သတ်မှတ်ထားသော စံချိန်၊ စံညွှန်းများ တိကျမှန်ကန်မှု ရှိ/မရှိကို သိရှိနိုင်ရန်အတွက် (၁) နှစ်လျှင်တစ်ကြိမ် Calibration (စံတိုက်ခြင်း)ကို နိုင်ငံတကာ အသိအမှတ် ပြု လက်မှတ်ရရှိထားသော Central Laboratory (Thailand) Co., Ltd မှ Calibrator များဖြင့် ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ် စစ်ဆေးရာတွင် အသုံးပြုလျက်ရှိသော ဓာတ်ခွဲခန်းသုံးစက်ပစ္စည်းများအား Preventive Maintenance ပြုလုပ်ရန် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပမှ အင်ဂျင်နီယာများဖြင့် ပြုလုပ်ဆောင်ရွက် လျက်ရှိပါသည်။
ISO/IEC 17025: 2017 Accredited လက်မှတ်အား စဉ်ဆက်မပြတ် ဆက်လက် တည်တံ့ စေရန်အတွက် နှစ်စဉ် Accredited ရရှိထားသော ဓာတ်ခွဲခန်းများမှ Testing အမျိုးအစားအလိုက် မိမိတို့ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်သည့် နည်းပညာများ မှန်ကန်မှု ရှိ/မရှိ၊ ဓာတ်ခွဲရလဒ်များ တိကျမှန်ကန်မှု ရှိ/ မရှိနှင့် ဓာတ်ခွဲခန်းဝန်ထမ်းများ ကျွမ်းကျင်မှု ရှိ/မရှိ တို့အား သိရှိနိုင်ရန်အတွက် နိုင်ငံတကာနှင့် ချိတ်ဆက်၍ ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်မှုများအား နှီးနှော ဖလှယ်ပြီး စစ်ဆေးမှုများပြုလုပ်သည့် Proficiency Test (PT) များအား ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ဖြေဆိုရပါသည်။ Microbiological Lab အနေဖြင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၊ QUATEST 3 (PROFICIENCY TESTING PROGRAM) တွင် လည်းကောင်း၊ Chemical Lab များ ဖြစ် သော Contaminant Lab, Elisa Lab, Nitrofuran Lab တို့အနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံ Central Lab တွင်လည်းကောင်း Proficiency Test (PT) များအား ဝင်ရောက်ဖြေဆို လျက်ရှိပါသည်။
Analytical Lab Testing Parameters Information
No. | Testing Sample | Test | Analysis Periods (days) | Sampling (Weight) | Country | Remarks |
|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Fresh/ Sea Fish Prawn | SO2 | 3 days | One Test per Sample/ 500g | All Country |
|
2. | Jelly Fish | Boric Acid | 2 days | One Test per Sample/ 500g | All Country |
|
3. | Fish & Fishery Products | Histamine | 4 days | One Test per Sample/ 500g | All Country |
|
4. | Fish & Fishery Products | Cadmium | 2 weeks or 15 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
5. | Fresh/ Sea Fish Prawn | Drug Residue Nitrofuran | 2 weeks or 15 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
6. | Fish & Fishery Products | Malachite Green | 2 months | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
7. | Fish & Fishery Products | Drug Residue Chloramphenicol | 1 week or 7 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
8. | FWF (Rohu/ Katla/ Hilsa) | Formaldehyde | 3 days | One Test per Sample/ 500g | Bangladesh |
|
9. | Fish & Fishery Products | Nutrition (Moisture, Protein, Fat, Ash& Salt) | 5 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
10. | Fish & Fishery Products | Lead | 2 weeks or 15 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
11. | Fish & Fishery Products | Heavy Metals (Hg, Cd, Pb, As) | 2 weeks or 15 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
12. | Fish & Fishery Products | Microbiological APC Coliforms, E.Coli, Staphylococcus aureus, Salmonella, Vibrio cholerrae | 5 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
13. | Fish & Fishery Products | Enterococcus | 5 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
14. | Fish & Fishery Products | Listeria monocytogenes | 5 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
15. | Fish & Fishery Products | Shigella | 5 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
16. | Fish & Fishery Products | TBV-N | 5 days | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
17. | Pesticide (OC: DDT, Aldrin, Dieldrin Heptachlor, Endrin, Alpha-BHC, Beta-BHC, Delta-BHC, Gamma-BHC,DDD,DDE | In-house method based on QuEChERS method EU/SANTE/11945/2015 | 1 week | One Test per Sample/ 500g | Buyer Request |
|
Department of Fisheries Analytical Laboratory Unit’s Parameters and Methods Information 2024
No. | Parameters | Test Method | Matrix | Remarks | |
Microbiological Parameters | |||||
1. | Aerobic Plate Count | AOAC (2019) 990.12 | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
2. | Coliforms | AOAC (2019) 998.08 | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
3. | Escherichia coli
| AOAC (2019) 998.08 | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
4. | Staphylococcus aureus | AOAC (2019) 2003.11 | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
5. | Salmonella | FDA BAM Online, 2018 (Chapter 5) | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
6. | Vibrio cholera | ISO 21872-1: 2017 | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
7. | Listeria monocytogenes | ISO 11290-1: 2017 | Water & Ice | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
8. | Vibrio parahaemolyticus | ISO/TS- 21872-1: 2017 | Fish& Fishery Products | Not Accredited | |
9. | Clostridium Perfringens | ISO-14189-2013-11-01 | Water | Not Accredited | |
10. | Enterococcus | ISO-7899-2 Second Edition 2000- 04-15 | Water & Ice | Not Accredited | |
11. | Shigella | ISO-21567:2004 | Fish& Fishery Products | Not Accredited | |
12. | Yeast & Mold | AOAC (2029) 997.02 | Dried Prawn/ Fish | Not Accredited | |
Chemical Parameters | |||||
1. | Nitrofuran Metabolites (AOZ, AMOZ, AHD, SEM) | In-house method T-NFR-01 based on Journal of Chromatography B, 691 V. 691, P. 87-94, 1997 | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
2. | Chloramphenicol | Euro Proxima B.V, 5091CAP (21) 07.10. | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
3. | Tetracycline | Euro Proxima, B.V, 5091TC (6) 05.13. | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
4. | Mercury | In-house method T-CON-01 based on AOAC (2019) 974.14 | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
5. | Cadmium | In-house method T-CON-01 based on AOAC (2019) 999.11 | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
6. | Lead | In-house method T-CON-01 based on AOAC (2019) 999.11 | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
7. | Malachite Green & Leuco-Malachite Green, Crystal Violet & leuco-Crystal Violet | In-house method based on QuEChERS method | Fish& Fishery Products | ISO/IEC 17025: 2017 Accredited | |
8. | Arsenic | In-house method based on AOAC (2000) 963.21 | Fish& Fishery Products | Not Accredited | |
9. | Histamine | MFRD-SEAFDEC, 2015 | Fish& Fishery Products | Not Accredited | |
10. | SO2 | Monier-William’s Method AOAC 962.16 (2000) | Prawn | Not Accredited | |
11. | Moisture | Moisture Balance Method In-house method based on Laboratory Manual,2nd edition 1992, SEAFDEC, MFRD | Fish& Fishery Products, Dried Prawn shell dust, Aquatic Animal Feed (Dried Feed Pallet, Shrimp Feed, Fish Meal, Rice Bean, Soya Bean, Ground Nut, Wheat Flour, Rapeseed Meal) | Not Accredited | |
12. | Crude Protein | Macro Kjeldahl Method In-house method based on Laboratory Manual, 2nd edition 1992, SEAFDEC, MFRD | Prawn shell dust, Aquatic Animal Feed (Dried Feed Pallet, Shrimp Feed, Fish Meal, Rice Bean, Soya Bean, Ground Nut, Wheat Flour, Rapeseed Meal) | Not Accredited | |
13. | Crude Fat | Soxhlet Extraction Method In-house method based on Fish Nutrition of Practical Guide 1997, AQD-SEAFDEC
| Prawn shell dust, Aquatic Animal Feed (Dried Feed Pallet, Shrimp Feed, Fish Meal, Rice Bean, Soya Bean, Ground Nut, Wheat Flour, Rapeseed Meal) |
| |
14. | Total Ash | Muffle Furnace Method In-house method based on Fish Nutrition of Practical Guide 1997, AQD-SEAFDEC | Prawn shell dust, Aquatic Animal Feed (Dried Feed Pallet, Shrimp Feed, Fish Meal, Rice Bean, Soya Bean, Ground Nut, Wheat Flour, Rapeseed Meal) | Not Accredited | |
15. | Salt | Titrimetric In-house method based on Laboratory Manual, 2 nd edition 1992, SEAFDEC, MFRD | Prawn shell dust, Aquatic Animal Feed (Dried Feed Pallet, Shrimp Feed, Fish Meal, Rice Bean, Soya Bean, Ground Nut, Wheat Flour, Rapeseed Meal) | Not Accredited | |
16. | Formaldehyde | Laboratory Manual (Second Edition-1992) SEAFDEC-MFRD | Fish | Not Accredited | |
17. | Pesticide (OC: DDT, Aldrin, Dieldrin Heptachlor, Endrin, Alpha-BHC, Beta-BHC, Delta-BHC, Gamma-BHC,DDD,DDE | In-house method based on QuEChERS method | Fish & Fishery Products | Not Accredited | |
18. | TVB-N | The European Community Council Directive (95/ 149/ EC) | Fish & Fishery Products | Not Accredited | |
19. | Boric Acid | SEMI- Quantitative Analysis of Boric Acid (MFRD- SEAFDEC) | Jelly Fish | Not Accredited | |
Company များမှသိရှိလိုက်နာရန်အချက်များ
၁။ | Sample လာပို့ပါက Company Letter Head နှင့်အတူ Breakdown အပြည့်အစုံယူလာရန်။ |
၂။ | သိရှိနားလည်သော Company ဝန်ထမ်းကိုသာ Sample နှင့်အတူ စေ လွှတ်ရန်။ |
၃။ | Sample များအား (တနင်္လာ၊ အင်္ဂါ နှင့် ဗုဒ္ဓဟူး) နေ့များတွင် နေ့လည် (၂း၃၀)နာရီထက် နောက်မကျပဲအရောက်ပေးပို့ရန်။ |
၄။ | Result ထုတ်ပါက ငွေသွင်းသော Voucher စာရွက်များအား ပြည့်စုံစွာ ယူလာရန်။ |
၅။ | စစ်ဆေးမည့် Parameter တစ်ခုချင်းစီအတွက် Sample နမူနာ၅၀၀ဂရမ်ကို (Technical Regulation 5/ 2015) အရ ပေးပို့ရန်။ (ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးရန် အတွက် ၅၀၀ဂရမ်မပြည့်သည့်Sample နမူနာများအား လက်ခံစစ်ဆေး ပေး မည်မဟုတ်ပါ)
|
၆။ | ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးထားသည့် Test Report များကိုသတ်မှတ်ထားသည့်ရက် အတွင်းသာထုတ်ယူရန်။ |
